Waarover gaat het?
Het is zeker geen nieuwe uitvinding, maar tijdens de coronacrisis is het pas echt bekend geworden omdat veel scholen tijdens deze crisis online toetsen en examens organiseerden. Het was namelijk verboden om naar school te gaan. Omdat de leerkracht natuurlijk niet bij iedereen thuis kon langskomen, hebben veel scholen speciale computerprogramma’s gebruikt om te controleren of leerlingen hun toets wel zelf maakten of spieken in de cursus of via het internet. Er zijn verschillende soorten computerprogramma’s: soms moet je van de school gewoon jouw webcam aanzetten tijdens de test, sommige computerprogramma’s beperken wat je met jouw computer kan doen (bijvoorbeeld geen Google gebruiken), andere computerprogramma’s nemen op wat er op jouw scherm te zien is en nog andere computerprogramma’s volgen de bewegingen van jouw ogen (creepy!). Misschien deed ook jouw school dat toen en misschien doet ze dat nog steeds. Maar mag dat allemaal wel zomaar? Een zeer goede vraag!
Wat mag er en wat mag er niet?
Als jouw school een computerprogramma gebruikt om te controleren of je spiekt bij online toetsen, dan moet de school een computerprogramma kiezen die het minste impact heeft op jouw privacy. Maar hoe weet ik dat dit zo is, vraag je jezelf misschien af? Wel, eigenlijk moet de school jou kunnen uitleggen:
- welk computerprogramma ze gebruikt;
- wat dit computerprogramma gaat doen;
- waarom het nodig is dat dit computerprogramma dat doet.
Een voorbeeld: het is best mogelijk dat de school je vraagt om jouw webcam aan te zetten tijdens de toets om te controleren dat jij de toets wel maakt en niet iemand anders. Het gebruik van een computerprogramma die een scan neemt van jouw hele kamer is alweer iets anders. De school moet dan kunnen uitleggen waarom een gewone webcam niet voldoende is om te controleren dat jij de toets wel maakt. Waarom moet er ook een scan van mijn kamer gebeuren? De school moet daar een goede reden voor hebben.
De school mag de gegevens die het computerprogramma over jouw verzamelt niet langer bewaren dan nodig is. Dit betekent dat de gegevens die het computerprogramma over jou verzameld heeft tijdens het maken van de toets moeten verwijderd worden van zodra de leerkracht heeft vastgesteld dat je niet gespiekt hebt. Als de leerkracht beweert dat je wel gespiekt hebt, dan mag de school de gegevens bewaren tot het moment dat hierover een definitieve beslissing genomen is. Zo wil de leerkracht misschien eerst nog de beelden met jou bespreken alvorens te beslissen of je al dan niet gespiekt hebt.
Kan ik weigeren?
Dit hangt af van de situatie. In een normale schoolsituatie gaan de lessen op school door. In dat geval kan de school jou niet verplichten om zulk computerprogramma’s thuis te gebruiken. omdat je de toets ook op school kan afleggen onder het toezicht van een leerkracht. In een situatie zoals de coronacrisis, had de regering de scholen verplicht om online lessen te organiseren. Toetsen maken op school was toen niet mogelijk. In zulke situaties mag de school je verplichten om een computerprogramma te gebruiken dat controleert of je spiekt. Let op, de school moet ook in deze situatie wel uitleggen wat dit computerprogramma precies doet en waarom dat dit nodig is.
